Ο Δυϊσμός (Διφυσισμός) είναι το μεταφυσικό δόγμα που υποστηρίζει ότι υπάρχουν δυο ουσίες.Δυο δηλαδή ανεξάρτητες και διαφορετικές καταστάσεις ύπαρξης.Μια υλική και μια πνευματική.Η υλική ουσία ορίζεται σαν φυσική και θεωρείται ότι είναι το υπόστρωμα της πραγματικότητας του εμπειρικού μας κόσμου.Είναι δηλαδή ο κόσμος που βλέπουμε και αντιλαμβανόμαστε, τα ερεθίσματα που λαμβάνουμε, τα σήματα που μετράμε, τα κύματα, τα ηλεκτρόνια, κτλ.

Ο πνευματικός κόσμος συχνά περιγράφεται σαν η μη-υλική, μη-φυσική πραγματικότητα που είναι το υπόστρωμα της πραγματικότητας του μη-εμπειρικού μας κόσμου που καλείται ψυχολογικός, πνευματικός ή νοητικός.

Οι Δυϊστές αρέσκονται στην πίστη στην αθανασία.Αν υπάρχει μια άλλη πραγματικότητα πέρα από το σώμα και την ύλη, τότε το μη-σώμα επιβιώνει από τον θάνατο.Το μη-σώμα υποτίθεται ότι υπάρχει αιώνια σε έναν μη-υλικό κόσμο, απολαμβάνοντας μη-υλικές απολαύσεις ή πόνους που μοιράζονται από έναν μη-φυσικό Θεό.Αυτή η άποψη φαίνεται οτι είναι μη-λογική αλλά προφανώς δίνει παρηγοριά και ελπίδα σε πολλούς ανθρώπους.

Σε πολλούς Δυϊστές αρέσει το να βγάζουν ένα σημαντικό συμπέρασμα από το γεγονός ότι χρησιμοποιούμε διαφορετικού είδους γλώσσα όταν μιλούμε για υλικά και μη-υλικά πράγματα.Σημειώνουν ότι όταν μιλούμε για υλικά αντικείμενα, χρησιμοποιούμε λέξεις που εντοπίζουν ή συνδέουν αιτιωδώς τα αντικείμενα στο χώρο.Όταν μιλάμε για διεργασίες όπως η σκέψη,δεν χρησιμοποιούμε την ίδια γλώσσα με αυτή των αντικειμένων στο χώρο. Δεν θεωρούμε ότι η σκέψη λαμβάνει χώρα σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή ή χώρο, ή οτι η σκέψη έχει φυσικές διαστάσεις.Αυτό είναι αλήθεια.Όμως οι Δυϊστές συμπεραίνουν από αυτό το γεγονός ότι το μη-φυσικό είναι μια ουσία, δηλαδή ένα είδος πραγματικότητας που δεν μπορεί να αναχθεί σε κάποιο άλλο φαινόμενο.Οι περισσότεροι δυϊστές θα συμφωνούσαν ότι τα χρώματα δεν είναι ουσίες γιατί μπορούν να αναχθούν σε άλλα φαινόμενα, όπως το φώς, η συχνότητα του φωτός, ο αισθητήρας που το λαμβάνει, κλπ. Παρ'ολ'αυτά πολλοί δυϊστές αρνούνονται ότι η σκέψη,το συναίσθημα, οι επιθυμίες κλπ. μπορούν να αναχθούν σε υλικές διεργασίες (π.χ. σε εγκεφαλικές καταστάσεις).Πιστεύουν ότι αυτές οι νοητικές ή πνευματικές διεργασίες εξηγούνται καλύτερα με βάση έναν μη-φυσικό κόσμο.Σίγουρα μπορούν να εξηγηθούν συνεκτικά από τον δυϊσμό, αλλά δεν υπάρχει ανάγκη να παρουσιάζουμε έναν μη-φυσικό κόσμο για να εξηγήσουμε κάτι που είναι δύσκολο να εξηγηθεί στον υλικό.

Όπως και να'χει, μάλλον φαίνεται απρεπές το να υποθέτουμε ότι ο τρόπος που εξελίχθηκε η γλώσσα εξηγεί και την φύση της πραγματικότητας και του κόσμου.

• "Dualism" in the Internet Encyclopedia of Philosophy

Churchland, Patricia Smith. Neurophilosophy - Toward a Unified Science of the Mind-Brain (Cambridge, Mass.: MIT Press, 1986).

Dennett, Daniel Clement. Brainstorms: Philosophical Essays on Mind and Psychology (Montgomery, Vt.: Bradford Books, 1978).

Dennett, Daniel Clement. Consciousness explained illustrated by Paul Weiner (Boston : Little, Brown and Co., 1991).

Dennett, Daniel Clement. Kinds of minds : toward an understanding of consciousness (New York, N.Y. : Basic Books, 1996).

Ryle, Gilbert & Rene Meyer (Editor) Aspects of Mind (Blackwell Pub, 1993)

Ryle, Gilbert. The Concept of Mind (New York: Barnes and Noble: 1949).